370. Nağme: Güzel üslup insafa çağrıdır
Fethullah Gülen Hocaefendi, çoğu zaman usûlün üsluba kurban edilmemesi lazım geldiği üzerinde durur ve kendi değerlerimizi başkalarına sunarken usûl ve üslup meselelerine çok dikkat etmemiz gerektiğini vurgular.
Bildiğiniz gibi, “usûl” kelimesi, temel, esas, kök, mebde’ ve hakikat manalarına gelen “asl” sözcüğünün çoğuludur. İnsanca yaşama hedefine ulaşmak için vaz’ edilen kanun, kural ve disiplinlere de usûl denir. Tefsir, hadis, fıkıh gibi her ilim dalının ve tabii ki dinin kendine has usûlü vardır. Üslup ise, tarz, metod ve tertip demektir; muhatabın durumuna göre en tesirli anlatış şeklini belirlemenin ve hakikatleri belli bir nizam çerçevesinde dile getirmenin adıdır. Evet, çok farklı tabiatlardaki insanlara hak ve hakikatleri anlatmanın da mutlaka bir üslubu olmalıdır. Şahısların fıtratları da nazar-ı itibara alınarak herkes için en uygun üslup tespit edilmeli ve farklı argümanlar kullanılmalıdır. Aksi halde, dine çağırma ile dinden kaçırma öyle birbirine karışır ve Sonsuz Nur’a koşması beklenenler O’ndan o denli uzaklaşırlar ki, onları bir daha döndürmek hiç mümkün olmaz. Bu itibarla, usûlün başı olan “Lâ ilâhe illallah Muhammedün Rasûlullah” hakikati anlatılırken dahi belli bir üslup takip edilmelidir ki maksadın aksiyle tokat yenmesin.
İşte 16:38 dakikalık ses ve görüntü dosyaları halinde neşredeceğimiz bugünkü nağmede Fethullah Gülen Hocaefendi bir kere daha üslup konusuna değiniyor. Önce şu ayet-i kerimenin mealini veriyor:
اُدْعُ إِلَى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَنْ ضَلَّ عَنْ سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ
“Sen insanları Allah yoluna hikmetle, güzel ve makul öğütlerle dâvet et, gerektiği zaman da onlarla en güzel tarzda mücadele et. Rabbin, elbette, yolundan sapanları en iyi bildiği gibi kimlerin doğru yola geleceğini de pek iyi bilir.” (Nahl Sûresi, 16/125)
Bu ilahî beyandan hareketle üsluba dair çok önemli esasları dile getiren Hocamız, ayrıca küfür sıfatlarına karşı nasıl tavır alınması gerektiğini ve hüsn-ü zanna bağlı kalırken aldanmamak için neler yapılması lazım geldiğini anlattı.
Bu bölüm ilk olarak www.herkul.org'da yayınlandı.
- tarihinde hazırlandı.