'Ik Wil Niet Ontkennen dat er Religieuze Reactionairen Bestaan in Turkije, Maar het Wordt Overdreven'
Is het doel van een krant die een foto publiceert van dhr. Tayip (Erdogan) en u naast elkaar, een poging om de regering, u, of allebei te kwetsen?
Volgens mij het laatste. Er is geen sprake van hetzelfde gedrag, een gemeenschappelijke stijl, of een ander verband. In sommige kringen werd ik ook gezien als misdadiger. Ze beweren al 40 jaar allerlei dingen. Al deze dingen zijn weerlegd. Ze hebben betaald voor de schade die ze hebben berokkend. Deze weerlegde beschuldigingen zijn uitgezonden op televisie en gepubliceerd in kranten; maar ze waren nog steeds niet tevreden. Ze hebben hun leven gebaseerd op haat en wrok. Ze denken dat ze zonder deze haat en wrok niet kunnen voortbestaan. Ik heb me altijd hoffelijk gedragen en mogelijkheden aangedragen voor het aangaan van de dialoog. Ik heb zelfs afspraken geprobeerd te maken met degenen met wie ik problemen had. In eerste instantie gingen ze akkoord, maar daarna zeiden ze: "Laat hem niet komen. Alles is verdraaid weergegeven in de krant." Ik, daarentegen, heb iedereen omarmd, heb iedereen de hand geschud. Ik heb over niemand slechte gedachten gehad. In tegendeel, door mijn ideeën over goedheid en mijn beleefde manieren, gingen mensen aan mij twijfelen en haalde ik me de boosheid van enkele goede vrienden op de hals.
Ik probeer na veertig jaar bijvoorbeeld nog steeds te begrijpen hoe iemand mij op de meest afschuwelijke manier kan aanvallen, zwart kan maken, tegen me kan liegen en kan zeggen: "We kennen hem," zonder mij ooit ontmoet te hebben. Ik heb niet gezegd: "Deze man is paranoïde." Ik heb niet gezegd dat er bewijs is voor het feit dat deze persoon vanaf het dak van een hotel uitwerpselen bovenop mensen heeft gegooid. Ik heb niet gezegd: "Hij zat in een geestelijke inrichting." Ik heb niet gezegd dat in het politiedossier staat dat hij een vriend heeft aangegeven omdat zijn vriend een Communist is geworden. Dit druist allemaal volledig in tegen mijn aard. Het is niet gepast. Op wat voor gepaste wijze ik echter ook spreek, iedereen laat zijn/haar ware aard zien. Ze gedragen zich zoals ze zijn.
Dat zij zich gedragen zoals ze zijn, weerhoudt mij er niet van om mij te gedragen zoals ik ben. Ik zal altijd denken en zien wat ik geloof, mensen respecteren, leugens uit de weg gaan, en laster zien als gelijk aan qufr. Maar, ik zal niet schuwen mijn rechten te gebruiken in juridische kwesties. Advocaten zullen rechtszaken aanspannen met als doel verheldering van zaken, rectificatie, of zelfs schadevergoeding. Dit is al meerdere malen gebeurd, en het zal opnieuw gaan gebeuren.
Handelt deze persoon volgens u zelfstandig, of vanuit een organisatie?
Eerst handelde hij zelfstandig, nu is er, geloof ik, wel sprake van een groep. Ze krijgen vanuit meerdere richtingen versterking. In mijn ogen, is dit, volgens hun criteria, hun denkwereld, en hun levensfilosofie, kwaadaardig. Tijdens de rechtszaak in juni, waren ze van plan om de hele zaak voorgoed tot een einde te brengen. Dit is wat hun houding tegen religie met zich meebrengt. Hierachter steekt een vijandschap tegen religie. Ik wil niet beweren dat er helemaal geen sprake is van een religieuze reactionaire beweging. Deze bewegingen zijn er wel degelijk, maar niet zoveel als wordt beweerd. Er is in Turkije echter veel opschudding over de religieuze reactionaire beweging, zodat het lijkt of het veel groter en afgrijselijker is dan het in werkelijkheid is. Er zijn mensen die de religieuze reactionairen gebruiken om paniek te zaaien onder de mensen.
Wat is precies die religieuze reactionaire beweging waar u het over heeft?
Irtica (religieuze reactionair) is een Arabisch woord. Het betekent het teruggaan naar het verleden. Ik heb niemand gezien in Turkije die Turkije terug wil brengen naar de Middeleeuwen. Zelfs niet in de dorpen. Iedereen is een voorstander van onderwijs en leren. Iedereen houdt van ontdekken. Zelfs de gewone mensen en de dorpelingen juichen het feit dat studenten van de middelbare school meedoen aan de Olympische Spelen, toe. We hebben een complex; wij brengen geen wetenschap voort en ontwikkelen geen technologie. Een renaissance komt in ons land niet voor. Maar deze kinderen doen onze gevoelens en gedachten over dit complex als sneeuw voor de zon verdwijnen. Zowel de dorpelingen als de stedelingen zeggen er hetzelfde over. Als hetgeen zij aanduiden met religieuze reactionaire beweging, verwijst naar mensen die hun hoofd bedekken, dan bestaat dit al sinds vroeger. Dit was rond het Atatturk Tijdperk, en ook tijdens het Ismet Pasha Tijdperk. Maar mensen gingen onderwijs genieten. Vroeger vroegen mensen zich af waarom vrouwen geen onderwijs genoten. Nu genieten ook zij onderwijs. Sommigen bedekken hun hoofd. Ze begonnen over de hoofddoek. Hierover heb ik mijn eigen ideeën uitgesproken. Als een vrouw haar hoofddoek afneemt, maakt haar dit niet tot een ongelovige. Dit onderwerp hoort thuis in furuat (Islamitische jurisprudentie). Dat is niet hetzelfde als de voorwaarden van Amentu (de basisprincipes van het geloof). Het is niet hetzelfde als het niet accepteren van de basisleer van de Islam. Ik ben van mening dat het mensen heeft gekalmeerd tijdens de kritieke periode waarin er sprake was van grote onrust. Maar de kern is er nog steeds, en er is niets wat hen kalmeert.
Bovendien geloof ik dat deze kern uit steeds minder mensen bestaat. Dit maakt ze nog kwader. Naarmate ze in aantal afnemen, neemt de onzin die ze uitkramen toe. De mensen denken niet zoals hen. Moslims denken aan de Europese identiteit, aan het kunnen wedijveren met de wereld. Maar dit is hun zorg niet. Ze zijn zelfs beledigd door het bedekken van de hoofden van de gelovigen. Dat is onderhand wel duidelijk.
Is de religieuze reactionaire beweging waar u over praat afkomstig uit de Moslimbevolking?
Ja, er is een religieuze reactionaire beweging. Misschien onder de Moslims; er zijn mensen die hiervan overtuigd zijn. Hierover zou informatie moeten worden ingewonnen bij de moskees. Hoeveel mensen zeggen er: “Laten we alsjeblieft niet samenwerken met Europa.” “Moderne Beschaving,” zei (Mustafa Kemal) Ataturk. Onder degenen die naar de moskee gaan, is er tegenwoordig niemand meer die zegt: Laten we niet meegaan met de moderne beweging, vroeger was alles beter.” Moslims gaan liever naar de moskee om zichzelf te zijn. Ze bidden er, en komen er samen. In mijn ogen, zijn er mensen die de ontwikkelingen alleen kunnen accepteren indien ze uit henzelf komen; als anderen dezelfde ontwikkelingen bepalen, kunnen ze deze niet accepteren. En dit zeg ik zonder enige twijfel: als bepaalde gelovigen een ladder naar de Hemel zouden neerzetten, dan zouden sommige Moslims die de Hemel graag zouden betreden, dit toch niet doen omdat de ladder daar door die gelovigen is neergezet. Zo koppig zijn deze mensen.
‘Het toestaan van taqiyye is ongeveer gelijk aan het vergoelijken van de grootste verschrikkingen’
In één van uw 'peptalks' zei u dat taqiyye in het Sunni geloof niet voorkomt, maar in het Sjiitische geloof wel.
Het zou in het Sjiitische geloof ook niet moeten bestaan. De huidige betekenis van taqiyye is bedrog, iets anders doen voorkomen dan het werkelijk is, anderen bedriegen. In een discussie zeg je bijvoorbeeld het één, maar je denkt iets heel anders. Dat heet taqiyye. Onze Meester (vrede zij met hem) heeft bedrog verboden. Zijn oorspronkelijke gedachte was: "Men gassena feleyse minna." “Bedriegen hoort niet bij ons.” Daarom neemt taqiyye in de Islamitische denkwereld geen plaats in. In de Sjiitische overlevering bestaat echter een uitspraak die luidt als volgt: "Als je degenen die niet de jouwen zijn niet bedriegt, ben je geen Sjiiet, geen Moslim." Houd daarbij in je achterhoofd dat deze uitspraak is toegeschreven aan Imam Caferi Sadik, maar dit komt voort uit erg onbetrouwbare bron. Imam Cafer is een heel belangrijke imam voor hen. Hij is directe familie van Ehl-i Beyt (directe familie van de Profeet Mohammed, de Kalif Ali, Fatma, Hasan, Huseyin en andere nakomelingen uit deze lijn). Hij was ouder dan Ebu Hanife, maar tegelijkertijd een tijdgenoot van hem. Er wordt zelfs gezegd dat hij met de moeder van Ebu Hanife trouwde. Ebu Hanife was dus een tijdje zijn kind, en Imam Cafer leerde heel veel van hem. Ik acht het erg onwaarschijnlijk dat een imam een dergelijke uitspraak doet.
Dit aspect van de Sjiitische traditie wordt sinds kort voor alle Moslims gebruikt. Indien iemand een oprechte Moslim is, bedriegt hij geen anderen. Hij doet zich niet anders voor dan hij is. Hij zegt misschien niet alles, maar wat hij zegt is waar. Bediuzziman (Said Nursi) zegt: “Alles wat je zegt moet kloppen. Het is echter niet goed om alles wat klopt, uit te spreken." Als dit taqiyye is, dan doet iedereen aan taqiyye. Een blinde rechter, is bijvoorbeeld inderdaad blind, maar het is niet juist om dit ook te zeggen. Als een staatsman bijvoorbeeld niet voldoet in zijn functie, dan is het waar dat hij tekort schiet. Maar misschien is het niet juist om dit ook te zeggen.
Als een oorlogsstrategie...
Zoals de speciale regels ten tijde van oorlog... Ten tijde van oorlog gelden op meerdere vlakken speciale regels. Je dient de vijand bijvoorbeeld strategisch te bedriegen, te misleiden. Ten tijde van oorlog zijn er dingen geoorloofd die dat onder normale omstandigheden niet zijn. Taqiyye mag niet worden toegestaan. Het toestaan van taqiyye is ongeveer gelijk aan het vergoelijken van de grootste verschrikkingen. Een Moslim mag niemand bedriegen. Een Moslim dient geen bedrieger te zijn, maar iemand die inspireert tot vertrouwen.
'Ik ben meer geïnteresseerd in de derwisj muziek'
Zingt u een Erzurum volkslied wanneer u zich rot voelt?
Er zijn enkele volksliederen die ik ken omdat ik ze gehoord heb, niet omdat ik er heel nieuwsgierig naar ben. Ik ben meer geïnteresseerd in Klassieke Turkse muziek, met name de derwisj muziek. Soms luister ik ernaar. Het lijkt meer op prevelen. Ik luister bijvoorbeeld naar Niyazi-i Misri, Yunus Emre, Imam van Alvar, Fuzuli, Seyyid Nigari of soms naar Galip. Ze voelen wat dieper voor mij. Door de manier waarop ik me tegenwoordig voel, ben ik meer geneigd om te zeggen: ," sohbet-i canan," (onderling samen zijn). “Om alles met hem te verbinden. Omdat alles met Hem verbonden is, verbind ik mijzelf ook met Hem,” zou ik zeggen. Ik houd bewust afstand van sommige dingen.
Alsof u veel dingen voor uzelf bestempeld als haram, die Allah als halal (toegestaan in de Koran) verklaart.
Ik spreek niet van “haram” (verboden voor Moslims). Ik houd me alleen liever bezig met de dingen waar mijn Rab over spreekt (Goddelijke Meester), en vind deze in mijn hart en ziel mooier.
'Er kwamen hooggeplaatste soldaten op bezoek'
Zijn er personen uit het leger die nieuwsgierig waren naar uw leven en u graag wilden ontmoeten, zij het met kwade of met goede bedoelingen?
Niemand heeft mij bezocht met kwade bedoelingen, Enkele gepensioneerde mensen, die ik nog van vroeger kende, zijn hier geweest. Ik noem geen namen. Ze hebben hier alleen wat gegeten.
Hadden zij een hoge rang?
Sommigen waren vrij hooggeplaatst; niet veel, slechts een enkeling. Het zijn oprechte en beschaafde mensen. Ze kwamen gewoon op bezoek. Ze bleven een paar uur, en vertrokken toen weer. Ze hadden geen bijbedoelingen.
- Aangemaakt op .