Kitap Okumada Yeni Bir Usûl

Soru: Yeni insan modeli tanımlanırken, bir hususiyeti olarak “okunması gerekli olan kitapları okur ve okutur” deniliyor. Dün herhangi bir konuda kaynak kitap bulmak zorken bugün her konuda yüzlerce kitap, meraklı insanları bekliyor. İnsanımızın, arzu edilen seviyede, ilme karşı merakının ve okuma iştiyakının olmayışının sebepleri nelerdir. Okuma merakı ve iştiyakı kazanabilme ve bu okuma sürecinin semeredâr olabilmesi adına neler tavsiye edersiniz?

• İlk dönem dediğimiz hicrî 3. asra kadar gerçekten çok kitap yoktu. Tedvin döneminde ancak Kütüb-ü Sitte dediğimiz hadis külliyatı oluşmaya başladı. (01:30)
• O dönemde önemli bir husus da şuydu: zihinler günümüzde olduğu gibi dağınık değildi. Bir insan rahatlıkla o kitapları okuyup ezberleyebiliyordu. Günümüzde ise zekanın top attığı kanaati hasıl oldu bende. (04:00)
• Daha sonra çok kitap çıkmaya başlıyor. Bunları okumak da çok ciddi bir okuma gayreti gerektirmektedir. O okuma gayreti de hicrî 4-5. asırlara kadar oluyor. Mesela İmamı Azam'ın 5 bin tane müçtehit seviyesinde talebesi olduğu söylenmektedir. (05:30)
• "Ahir zamanda Kur'an sayfalardan silinecek" hakikatine Üstad Hazretleri farklı bir açıdan yaklaşıyor. Mucizevi olarak Kur'anın sayfalardan silinmesi değil de, hafızalar top atacak, insanlar ciddi nisyana maruz kalacaklar, haram çok ileri gidecek, bohemlik yaşanacak ve insanlar çok küçük şeyleri dahi hafızalarında tutamayacaklar. (07:00)
• Belli bir dönemde bizim ülkemizde de kitap sayısı azdı ve çıkan her şey okunabiliyordu. (08:30)
• Günümüzde ise bir çok kitap var. Ben onca kitabın okunduğu kanaatinde değilim. Kitap okumada artık seçici olmak lazım. Biz özetleme metodunu da kullanıyoruz. (09:30)
• İster dini hayatımız, ister milli hayatımız, ister iktisadi, siyasi, kültürel hayatımız itibariyle kendimiz olmanın yolu o mevzuda bilgili olmaya bağlıdır. (11:00)
• Kitap okumada bir ölçü: Mesela bir ilahiyatçı kendi alanını çok iyi bilmenin yanında pozitif ilimlerde diğer insanlarla münazara edebilecek kadar o alanlarda icmali bilgiye sahip olmalılar. Normal halk da dini bilgilerde en azından bir ilmihali bilebilmeliler. (13:00)
• Bu konuda ikinci husus ailenin bu konuya verdiği önemdir. Ebeveyn kitap okumaya önem vermiyorlarsa çocuklar da ehemmiyet vermiyorlar. (15:00)
• İstidrâdî bir husus: günümüzde televizyon ve internet gibi bilgiye kolay ulaşma imkanları var. Fakat elden geldiğince onları sınırlandırmalı ve kitap okumaya teşvik etmelidir. Onlar da kitap okumanın önünde bir badiredir. (17:00)
• Tamamı elde edilemiyorsa hiç olmazsa yapılabilen yapılmalı ve gücümüz yettiğince kitap okumayı sevdirmeli. Öncelikle de bizim mana köklerimizle irtibatı olan kitapları okutmalıyız. (22:00)
• Kitap okurken anlamaya çalışmalı ve kenarlara tenkitler yazılmalıdır. Kitap bitirme mülahazasıyla değil; kitabı anlama mülahazasıyla okumalıdır. (25:00)
• Diğer bir husus: En önemli kitaplar da olsa, okurken müzakereli okumak lazım. Mesela 10. Sözü okurken haşir hakkında İmam Gazali ne demiş, İbn Sina ne demiş onlara da bakmak lazım. Mukayeseli okuma size çok farklı derinlikler kazandıracaktır. (27:00)
• "Bir yerde bir araya gelip ulum-u âliyeyi müzakere edenleri melekler kuşatır" hadisi şerifi ve "müzakere" manası... (31:00)
• Biz bu çağın insanlarıyız. Hatta 10 sene öncenin değil bugünün insanıyız. Bu açıdan Kur'an-ı Kerim'e de bu açıdan bakmak lazım. (35:00)
• Şimdilerde dünyanın her yerinde okullarınız var. Bu şekilde çok değişik kültürlerle karşılaşıyorsunuz. O insanları çok iyi okumak ve empatiyle onlara yaklaşmak lazımdır. (36:00)
• Selefi okurken günümüze göre okuma, onlardaki hatayı ifade ederken terbiyeyi de elden bırakmama çok önemlidir. (40:00)
• Kuranı asrın idrakine göre söylettirme... (42:00)

Tweet

Whatsapp