Mekânın Genişlemesi Söz Konusu mudur?
"Semâyı azametle Biz kurduk ve onu durmadan genişletiyoruz." (Zâriyât, 51/47) Arapçada fiil cümleleri teceddüt (yenilenme), isim cümleleri sebat ve süreklilik ifade ederler. Ayet-i kerimede geçen "Ve innâ le-mûsiûn" ifadesi bir isim cümlesidir ve mânâ itibarıyla üç zamandan birine inhisar etmeyip süreklilik ifade eder. Yani ayet, "Eskiden genişlettik, bıraktık.", "Şu anda genişletiyoruz.", "İleride genişleteceğiz" gibi mânâlara değil de, "Devamlı ve sürekli olarak hep genişletiyoruz" mânâsına gelir.
Daha evvel bir matematikçi veya astronomun veya daha sonra üzerinde duran ve kısmen termodinamiğin birinci kanununa meseleyi ircaya çalışan kimselerin anlayışı içinde meseleyi ele alacak olursak evet, mekân genişlemektedir. Ancak bu genişleme, bizim şu ana kadar anladığımız manada bir genişleme midir, yoksa başka şekilde bir genişleme midir, bunu tam bilemeyebiliriz. Biz bugün tekniğin ve ilmin ve teknolojinin net olarak ortaya koyduğunu bilebiliriz.
Sâniyen, Cenab-ı Hakk'ın yaratma keyfiyeti, kendi ilim, irade ve kudreti ile alakadardır. Allah'ın burada değişik şe'n ve keyfiyette yaratmaları da olabilir. Burada keyfiyet, O'nun zatına değil de, mahlûkata isnat edilir. Aslında bu âlem, bütün sistemleriyle adeta ahiret âlemi hesabına çalışmaktadır. Öbür âlemdeki inkişafına gelince; Kur'an'ın bir kısım ayetleri daha ziyade müminlerin, meleklerin ve ruhanilerin orada mütenevvi, mütelevvin ve daima tazelenen lezzetlerine matuf bir hal alacağını göstermektedir. Bu durum ayet-i kerimede, "Orada da muttasıl kendilerine, birbirine benzeyen fakat farklı, farikalı lütuflar gelecektir." (Bakara, 2/25) şeklinde ifade edilmektedir.
Binaenaleyh orada Allah'ın lütuflarının inkişaf ettiğini görüyoruz. Ama bu lütufların inkişaf etmesi cennette Allah'ın nimetleri içinde her ferde, her an yeni yeni şeylerin bahşedilmesi, bir mekân genişlemesi şeklinde mi olacaktır, yoksa belli bir zaman ve mekân çerçevesi içinde mi olacaktır bilemiyoruz. Hakkında kat'î nas bulunmayan bir meselede kat'î hüküm vermek Allah'a karşı su-i edep olur. İşin doğrusunu Allah (cc) bilir.
Bu metinler Fethullah Gülen'in 70'li yıllarda cami cemaatinin sorularına verdikleri cevaplardan derlenmiştir.
- tarihinde hazırlandı.