Eski Şehirlerde İnsan
İnsanların ilhamlı çehrelerinde, binaların büyülü edâlarında her şeyin lâhûtîliğe boyun eğdiği hissedilir ve her şey, hudutlarını semâvî ilhamların çizdiği bir derin iklimde yol alıyor gibi, manâlı, mevzun, âhenkli ve pırıl pırıl yüzer giderdi.
Çarşı-pazar, cami-ev arasında gelip giden insanların hemen hepsinde, onlardaki beşerî yanlara üstün gelen bir ruhânîlik vardı. Belki de hepsinin yaşadığı veya hatırladığı aynı duygulardı ki, sînelerinden yükselip yüzlerine akseden manâ ve ifadeler de bir bütünlük içinde tâçlanıyordu. Hepsi de ruhlarını, sonsuzdan gelen güzelliklere açmış ve derin bir temkin, ürperten bir vakar içinde kendilerini, aşkın, imânın, şevkin coşturan ilhamlarına, büyüleyen rüyâlarına salmış ve efsânevî bir zaman içinde bütün güzelliklerin kaynağına doğru kayıyor gibiydiler.
Bütün bu toparlanış, bu çağlayış ve bu kayıp gidişler, bazen bir cami, bir medrese, bir tekye, bir zâviye ve bir erenler meclisiyle noktalanır ve bu son durak, âdeta, bedenin, ruhânî ve melekûtî güzelliklerini bütün hususiyetleriyle aksettiren bir menşûr haline geldiği nokta olurdu. İşte bu noktada duygular aradığı hazlara erer, ruh vuslat kapısının aralandığını duyar ve her tarafa ışıklar halinde sevgi yağmaya başlar, derken, gönüller hayret ve hayranlıkla yutkunur kalırlardı.
- tarihinde hazırlandı.