Nafile İbadetlerdeki Marifet Sırrı

İnsanı Allah'a yaklaştırma yollarının en emini, en kestirmesi ve en makbulü, farzları eda yoludur. Fakat bunun yanında insan gerçek mahbubiyet ve kurbete sınırlı ve kayıtlı olmayan nafilelerin namütenâhi, engin ve sefa tüten ikliminde ulaşabilir. Evet, Hakk yolcusu, her an ayrı bir nafilenin kanatları altında ve sonsuza uzanan yeni bir koridorda kendini bulur, yeni bir mazhariyete ulaştığını hisseder; derken farzları edaya daha bir iştihalı ve nafilelere karşı da daha bir iştiyaklı hâle gelir. Bu nokta ve bu manâya uyanan her rûh, Allah tarafından sevildiğini de duyar.. ve kudsî hadîsde de ifade buyurulduğu gibi, artık onun işitmesi, görmesi, tutması, yürümesi doğrudan doğruya Meşiet-i Hassa" dâiresinde cereyan etmeye başlar. İşte bir bakıma "marifetullah" da budur. O, bilmenin bilinenle bütünleşip onun tabiatı hâline gelmesi ve (bilenin her hâlinin bilinene) tercüman olması mertebesidir. Marifeti, vicdanî bilginin zuhûr ve inkişâfı şeklinde ta'rif edenler de olmuştur ki, bu zuhûr ve inkişâf aynı zamanda insanın kendine has değerlerle zuhûr ve inkişâfı sayılır. "Nefsini bilen Rabbini bilir" sözünün bir mahmili de bu olsa gerek."