Fethullah Gülen: Verklaring van de paus zeer ongelukkig, verontschuldiging Moslim rechten

Fethullah Gülen, prominent moslimgeleerde uit Turkije, heeft de volgende geschreven verklaring uitgegeven naar aanleiding van de recente opmerkingen van de paus over de islam in zijn toespraak op de Universiteit van Regensburg.

Gülen noemde het woordgebruik van de paus zeer ongelukkig, in een tijd waarin tolerantie en begrip zouden moeten worden gepredikt door mensen van de religie. De volgende tekst is de volledige verklaring van Gülen:

Alle verschillen tussen de boodschappen van alle profeten en boodschappers, van Adam tot Mohammed, de Laatste Boodschapper van God, hebben betrekking op bijzaken en deze verschillen zijn niet schadelijk voor de essentie van de ware boodschap, vrede zij met hen allen. De onenigheden, geschillen, conflicten en oorlogen die hebben plaatsgevonden tussen de leden en gemeenschappen van de hemelse godsdiensten zijn nooit voortgekomen religieuze gronden, maar uit misleidende interpretaties en verdraaiingen en uit de ambities van onervaren individuen of groepen die hebben gefaald om trouw te blijven aan de essentie van de religie en die voornamelijk zijn geïnspireerd door woede, haat of eigenbelang.

Een politieke-ideologische benadering van de islam heeft altijd schaamteloze visies voortgebracht die het resultaat zijn van vooroordelen; voeg hierbij het inconsistente en betreurenswaardige voorbeeld van enkele zogenaamde moslims en de manier waarop de zaken worden onderzocht door middel van het momenteel dominante systeem van opinie en ideologie. De islam degraderen tot een reactionaire filosofie die voorstander is van geweld is ook een onjuiste visie die stamt uit hetzelfde verdraaide standpunt. Het is verder spijtig dat een dergelijke verkeerde visie wordt verwoord door “mensen van de religie” omdat het leidt tot de aanvaarding van een positie die zeer waarschijnlijk provocatie en openbare woede zal uitlokken.

Iedere boodschap van de islam is verweven met universele vrede, sociale congruentie, tolerantie en dialoog. Belediging, wreedheid, vijandigheid en haat zijn niets anders dan de uitlatigen van diegenen die vooraf bevooroordeeld zijn over de islam; tegelijkertijd kunnen deze aantijgingen niet worden verteerd door sommige onopgeleide moslims. Maar, in een hart waar de islam waarlijk in is gevestigd, is er niets dan liefde, affectie en het begrip dat verschuldigd is omwille van de Schepper.

Aan de andere kant kunnen we nog steeds een tendens waarnemen in de wereld, die is uitgeput door eeuwen vol oorlogen en conflicten, om een podium te worden voor nieuwe conflicten in de aanwezigheid van de onverzadigbare dorst van de menselijke natuur. Iedere persoon die zich verantwoordelijk voelt, in het bijzonder de geestelijkheid van diverse religies, zou ambassadeur moeten worden van de vrede en de dialoog om zo vrede en saamhorigheid te laten zegenvieren in de wereld en het zo tot een wieg van liefde en vriendschap te maken. Het Vaticaan heeft ten behoeve van dit doel, de noodzaak gevoeld om in een recent verleden excuus te maken, voor hetgeen het Vaticaan in het verleden heeft gedaan en voor zijn rol in de kruistochten. Maar de toespraak van paus Benedictus XVI op de Universiteit van Regensburg heeft als basis de opvatting over een veertiende-eeuwse Byzantijnse keizer, Manuel II Palaeologus, die één van de oorspronkelijke redenen was voor de erkenning van het Vaticaan voor de noodzaak van een excuus. Ik geloof dat deze toespraak slechts een uiting is van een individuele mening. Mijn oprechte hoop is dat deze toespraak, gegeven door een man op zo’n invloedrijke positie als de paus, geen enkele provocatie of een ander tragisch incident zal veroorzaken.

Door het onderschatten van het concept van de islam voor goddelijkheid -door ongepaste en beledigende beschuldigingen te uiten over de geliefde Profeet van de islam- heeft de toespraak van de paus vele moslims pijn gedaan. Als de gewone mensen de motivering die ten grondslag ligt aan zulke ongelukkige woorden, uitgesproken door de grootste autoriteit in de katholieke wereld, verwelkomen, dan heeft dit het potentieel om de radicale groeperingen die bereid zijn bloed te vergieten in dezelfde omvang als het bloed dat is vergoten gedurende de kruistochten, te bemoediging.

Ik hoop dat moslims, die vinden dat ze recht hebben op een verontschuldiging, op een beschaafde manier zullen reageren op deze ongelukkige gebeurtenis en dat ze zich zullen gedragen op een manier die in overeenstemming is met de beginselen van de islam zoals deze is onderwezen door de Profeet van vrede en genade, zodat we zoiets als de cartooncrises uit het niet-zo-verre verleden kunnen vermijden.

Dit voorval van de lezing van de paus herinnert ons er wederom aan dat heel de mensheid, vandaag de dag meer dan ooit, net als een familie dialoog nodig heeft. Het is, nu we buren zijn geworden die dezelfde geglobaliseerde wereld delen, of moeten delen, van het grootste belang dat we ons best doen om de afstanden, die het gevolg zijn van religieuze, politieke, culturele en ideologische verschillen, te overbruggen en met iedereen de meest kenmerkende beginselen te delen die door de boodschapper van God en de islam bij ons zijn gebracht, door erop te letten dat we een leven in harmonie nastreven.

M. Fethullah Gülen